Στρες, Αυτοάνοσα Νοσήματα & Φυσική Δραστηριότητα

Yoga Therapy για αυτοάνοσα

Το άγχος επηρεάζει κάθε πτυχή του σώματος και του εγκεφάλου μας και παρόλο που οι επιδράσεις του ελέγχονται εν μέρει από ορμόνες (κορτικοστεροειδείς) που στοχεύουν το νευρικό σύστημα, η μακροπρόθεσμη επίδρασή του σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την έκρηξη που παρατηρείται στα αυτοάνοσα νοσήματα αλλά και τα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Το στρες

Το στρες προκαλείται όταν απειλείται η ομοιόσταση, η ευημερία, η συνολική υγεία ή η επιβίωση μας.

Στρεσογόνος παράγοντας μπορεί να είναι οποιαδήποτε απαίτηση από το περιβάλλον μας που υπερβαίνει την ικανότητα μας να το προβλέψουμε ή να το ελέγξουμε. Στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον, από τον εσωτερικό μας κόσμο (π.χ. φυσικός πόνος), αλλά μπορούν επίσης να προέρχονται από την σκέψη μας σε σχέση με γεγονότα του παρελθόντος αλλά και του μέλλοντος. Οι στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να είναι έντονες ή και χρόνιες. Μπορεί να συμβούν μόνο μία φορά, ή μάλλον μπορεί να συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα. Αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες μας επηρεάζουν ανάλογα με την ανθεκτικότητά μας στην παρούσα περίοδο/στιγμή και αναλόγως θα προκαλέσουν συμπεριφορές, συναισθήματα ακόμα και σωματικές αντιδράσεις. Δυστυχώς γενικότερα, το άγχος είναι πιο έντονο στις αστικές περιοχές και στη σύγχρονη εποχή.

Η φυσιολογία του Στρες

Η απόκριση στο στρες παίρνει μέρος σε 2 στάδια, το ένα άμεσα και το άλλο λίγο καθυστερημένα.

Η πρώτη φάση της αντίδρασης στο στρες θεωρείται η «αντίδραση συναγερμού» ή η απόκριση «μάχη-τρόμος-ή-φυγή», η οποία περιλαμβάνει την ταχεία ενεργοποίηση του αυτόνομου νευρικού συστήματος που προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών (επινεφρίνη και νορεπινεφρίνη) με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ταχύτητα της αναπνοής, η ροή του αίματος στα πιο ζωτικά όργανα που είναι απαραίτητα για την απόκριση του στρες όπως η καρδιά και οι μύες και η αρτηριακή πίεση.

[Το Νευρικό Σύστημα αποτελείται από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και το Περιφερικό Νευρικό Σύστημα. Το (περιφερικό) Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα αποτελείται από νεύρα που μεταφέρουν μηνύματα μεταξύ του εγκεφάλου, του νωτιαίου μυελού και του υπόλοιπου σώματος και έχει επίσης δύο συστατικά, το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό μέρος, ενώ το Κεντρικό Νευρικό σύστημα αποτελείται από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό από τα οποία 12 κρανιακά νεύρα και 31 νωτιαία νεύρα στέλνουν (κινητικά) και λαμβάνουν (σωματοαισθητήρια) μηνύματα στο κεφάλι και το σώμα.]

Σε δεύτερο στάδιο, ο άξονας υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων ενεργοποιείται επίσης, με τη μεσολάβηση των γλυκοκορτικοειδών (GC) ορμονών. Σε αυτό το στάδιο, η προσοχή εστιάζεται στα πιο επείγοντα και σημαντικά στοιχεία της πρόκλησης, ενώ άλλες, λιγότερο επείγουσες λειτουργίες, όπως η πρόσληψη τροφής, η πέψη, η αποβολή ή η αναπαραγωγή, καταστέλλονται προσωρινά.

Το κόστος του άγχους στη ζωή μας

Το άγχος επηρεάζοντας τον εγκέφαλό μας αλλά και το μυαλό μας, δηλαδή τις δομές του εγκεφάλου μας και την έκκριση νευροδιαβιβαστών αντικατοπτρίζεται στην διάθεση μας και, στις επιλογές και τις σκέψεις μας. Το έντονο ή χρόνιο στρες αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης ψυχοπαθολογικών διαταραχών όπως κατάθλιψη, έντονος άγχος, σχιζοφρένεια και μπορεί να πυροδοτήσει και ψυχωτικά επεισόδια. Επίσης, το άγχος σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τα αυτοάνοσα νοσήματα, καθώς το αυτόνομο νευρικό σύστημα (ANS) και το ανοσοποιητικό σύστημα είναι βαθιά αλληλένδετα. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα ρυθμίζει την ανοσία και μια ανισορροπία σε αυτό το σύστημα μπορεί να προκαλέσεις μια φλεγμονώδη απόκριση όπως παρατηρείται τυπικά σε χρόνιες καταστάσεις όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα.

Έρευνες δείχνουν πως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο ερυθηματώδης λύκος και η σκλήρυνση κατά πλάκας έχουν μια δυσλειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος που σχετίζεται τόσο με την αύξηση της φλεγμονής όσο και με τον κίνδυνο καρδιαγγειακού επεισοδίου (Bellocchi et al., 2022).

Η Επίδραση της Φυσικής Δραστηριότητας στο Ανοσοποιητικό Σύστημα.

Πρόσφατη έρευνα υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο των τροποποιήσιμων συμπεριφορών όπως η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας σε διάφορες πτυχές του ανοσοποιητικού συστήματος και βέβαια στα αυτοάνοσα νοσήματα. Τις τελευταίες δεκαετίες επιστημονικά στοιχεία έχουν επιβεβαιώσει τον ευεργετικό ρόλο της φυσικής δραστηριότητας μείωση του κινδύνου για μια μεγάλη ποικιλία χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του σακχαρώδους διαβήτη και του καρκίνου, μεταξύ άλλων.

Η συχνότητα εμφάνισης Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας, Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, Ερυθηματώδους λύκου και ψωρίασης είναι υψηλότερη σε άτομα με μειωμένη σωματική δραστηριότητα. Ως γενική τάση, οι ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα τείνουν να είναι λιγότερο σωματικά δραστήριοι σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Η σωματική δραστηριότητα μειώνει την κόπωση, ενισχύει τη διάθεση, τις γνωστικές ικανότητες και την κινητικότητα σε ασθενείς με αυτοάνοσες παθήσεις. Η σωματική δραστηριότητα οδηγεί σε σημαντική αύξηση των Τ κυττάρων (του ανοσοποιητικού) και απελευθέρωση της ιντερλευκίνης IL-6 (προφλεγμονώσης κυτοκίνης) από τους μύες προκαλώντας μια αντιφλεγμονώδη απόκριση (Sharif et al., 2017).

Η σωματική δραστηριότητα και ιδιαίτερα το Τάι Τσι και η Γιόγκα έχουν αποδειχθεί μόνο ασφαλή στα περισσότερα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η σκλήρυνση κατά πλάκας, οι φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου, ο διαβήτης τύπου 1 και η ινομυαλγία. Επίσης άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα που κάνουν Τάι Τσι η Γιόγκα συστηματικά παρουσιάζουν μια πολύ πιο ήπια πορεία νόσου, καλύτερο προφίλ καρδιαγγειακής νόσου (CVD) και καλύτερη ποιότητα ζωής.

Πέρα από τα γνωστά οφέλη της απαραίτητης καθημερινής φυσικής δραστηριότητας, πρακτικές όπως Tai Chi και Yoga, φαίνεται από έρευνες ότι ενεργοποιούν το πνευμονογαστρικό νεύρο, το κύριο νεύρο του παρασυμπαθητικού συστήματος που ρυθμίζει το αυτόνομο νευρικό σύστημα, επηρεάζοντας θετικά τη φλεγμονή και την πρόοδο των αυτοάνοσων καταστάσεων (Porges, 2007, Bellochi et al., 2022). Η γιόγκα κυρίως μέσω της αργής ελεγχόμενης κίνησης, της αργής και βαθιάς αναπνοής, της καθοδηγούμενης χαλάρωσης αποδεικνύεται ευεργετική στη μείωση του αλλοστατικού φορτίου μειώνοντας τα επίπεδα κορτιζόλης, επινεφρίνης, φλεγμονωδών κυτοκινών και ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (Ross et al, 2010).

Εναπόκειται λοιπόν σε εμάς να μην επιτρέψουμε να αγχωθούμε, να μην επιτρέψουμε να παραμείνουμε αγχωμένοι ή να σκεφτόμαστε ξανά και ξανά ιστορίες που μας προκαλούν άγχος. Κι αν αυτό δεν είναι πάντα εύκολο, τουλάχιστον ας είμαστε σωματικά δραστήριοι με περπάτημα, κηπουρική, χορό, τρέξιμο ή με με πρακτικές όπως Γιόγκα και Τάι Τσι.

Το άρθρο είναι της Εύης Δημητριάδου, πιστοποιημένη Yoga Therapist (C-IAYT), από τον International Association of Yoga Therapists, απόφοιτη 

Φυσικοθεραπείας του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, που ολοκληρώνει Μεταπτυχιακό – Master Degree στην Ψυχολογία και στην Νευροεπιστήμη της Ψυχικής Υγείας στο King‘sCollege του Λονδίνου. Είναι επίσης ιδρύτρια της σχολής Yoga Therapy Greece, 1 από τις μόλις 3 σχολές στην Ευρώπη που προσφέρουν 2ετείς διαπιστευμένες από τον IAYT σπουδές στην Yoga Therapy και προσωπικές συνεδρίες κλινικής θεραπευτικής γιόγκα σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη εξατομικευμένης πρακτικής για το σώμα και το νου.

Submit a Comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *


More News & Articles

Άρθρα
02.06.2023

Τι είναι η Θεραπευτική Γιόγκα

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Θεραπευτών Γιόγκα (International Association of Yoga Therapists, ΙΑΥΤ), η Yoga Therapy είναι η διαδικασία ενδυνάμωσης μέσω της εφαρμογής των διδασκαλιών και των πρακτικών της Γιόγκα προς τη βελτίωση της υγείας και της ευεξίας των ατόμων. Πιο απλά θα μπορούσε να πει κανείς πως Yoga Therapy είναι η εξατομικευμένη εφαρμογή της […]

Αναπνοες με Yoga Therapy Άρθρα
02.06.2023

Το Ψυχολογικό Τραύμα και η Γιόγκα

Τραύμα, Μετά-Τραυματικό Στρες, Αυτοδιαχείριση και Θεραπεία από την Εύη Δημητριάδου Τραύμα σημαίνει πληγή στα ελληνικά. Πονάει όταν είναι ανοιχτό. Και μετά από αυτό δεν νιώθουμε το ίδιο ασφαλείς καθώς βλέπουμε τον κόσμο επικίνδυνο, απειλητικό, εχθρικό.To τραύμα είναι αποτέλεσμα μιας απειλητικής ή ακραίας εμπειρίας που δεν μπορούσαμε να αποφύγουμε ή να χειριστούμε. Το τραύμα είναι το […]

Άρθρα
02.06.2023

Νευρογένεση & Γιόγκα

Γιατί την χρειαζόμαστε – πώς την ενισχύουμε Η νευρογένεση, ο σχηματισμός νέων νευρώνων/νευρικών κυττάρων καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής είναι ένα πολύ ξεχωριστό παράδειγμα πλαστικότητας του ανθρώπινου εγκεφάλου και διατήρησης του κεντρικού νευρικού συστήματος (Poulose et al., 2017). Η ενήλικη νευρογένεση λαμβάνει χώρα καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής μας σε μερικές περιοχές του […]

Yoga and Yoga Therapy for Cancer Patients Άρθρα
02.06.2023

Γιόγκα και Θεραπευτική Γιόγκα για Καρκινοπαθείς

Yoga & Yoga Therapy για κάθε βήμα στην αντιμετώπιση του Καρκίνου. Από την Εύη Δημητριάδου, Πιστοποιημένη Yoga Therapist, Αριστούχος Απόφοιτη Φυσιοθεραπείας, σε Μεταπτυχιακό στην Νευροεπιστήμη και Ψυχολογία στο King’s College. Το κείμενο είναι από την παρουσίαση της στο British Society of Integrative Oncology (BSIO) στις 6/10 ως κύρια ομιλήτρια για τον υποστηρικτικό ρόλο της Γιόγκα, βάση επιστημονικών ερευνών. Καρκίνος και παρενέργειες […]

Yoga Therapy for Anxiety Άρθρα
02.06.2023

Αυπνία και Γιόγκα

Η διάρκεια του ύπνου είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση. Κάποιοι χρειάζονται περισσότερο και άλλοι λιγότερο, η απάντηση εξαρτάται από το αν έχουμε αρκετή ενέργεια κατά την διάρκεια της ημέρας. 3 παράγοντες επηρεάζουν τον ύπνο • Ο κιρκάδιος ρυθμός/το εσωτερικό ρολόι που ρυθμίζεται και ρυθμίζει ορμόνες μας • Η εσωτερική ανάγκη για ξεκούραση ώστε να επιτευχθεί […]

Άρθρα
02.06.2023

Ο Χρόνιος Πόνος και πως μπορούμε να τον (αυτό)διαχειριστούμε καλύτερα

Τι είναι ο πόνος; Η Διεθνής Ένωση για τη Μελέτη του Πόνου (International Association for the study of Pain, IASP) ορίζει τον πόνο ως μια δυσάρεστη αισθητηριακή και συναισθηματική εμπειρία που σχετίζεται με πραγματική ή πιθανή βλάβη των ιστών (Merskey, 1979). Σύμφωνα με την IASP, ο πόνος είναι μια προσωπική εμπειρία που επηρεάζεται σε διαφορετικό βαθμό από βιολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς […]

θεραπευτικη γιογκα αθηνα Άρθρα
02.06.2023

Ποιότητα Ζωής και Ψυχική Υγεία

Η ποιότητα ζωής Η ποιότητα ζωής ορίζεται από την υποκειμενική αξιολόγηση σημαντικών πτυχών της ζωής (Oleson, 1990). Η ποιότητα ζωής επηρεάζει την ψυχική υγεία αλλά και η ψυχική υγεία επηρεάζει πολύ την ποιότητα ζωής, καθώς φαίνεται πως η ποιότητα ζωής και η ψυχική υγεία έχουν συμβιωτική σχέση. Η επιβαρυμένη ψυχική υγεία σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό […]

θεραπευτικη γιογκα αθηνα Άρθρα
02.06.2023

Απώλεια και Θλίψη

• Οι απώλειες είναι πολύ προσωπικές και οι συγκρίσεις δεν ισχύουν ποτέ! Ο καθένας από εμάς βιώνει κάθε απώλεια πολύ διαφορετικά και ο καθένας μας εκτιμά την απώλεια με έναν πολύ μοναδικό τρόπο. • Δεν υπάρχει καλύτερος ή χειρότερος θάνατος. Η απώλεια είναι απώλεια και η θλίψη που ακολουθεί είναι ένας υποκειμενικός πόνος που μόνο […]

θεραπευτικη γιογκα αθηνα Άρθρα
02.06.2023

Η αλλαγή για την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας

Μπορούμε να αλλάξουμε, να γίνουμε, να νιώσουμε αυτό που θέλουμε? Η αλλαγή που θέλουμε Η αλλαγή είναι δυνατή, είμαστε πιο δυνατοί από τα γονίδιά μας. Η επιγενετική δείχνει ότι τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα μπορούν να προκαλέσουν την απενεργοποίηση ή την ενεργοποίηση των γονιδίων που έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας και δη από τους γονείς μας […]

θεραπευτικη γιογκα αθηνα Άρθρα
21.08.2022

‘Η επίδραση της Κλινικής Θεραπευτικής Γιόγκα σε βιοδείκτες φλεγμονής’ της Djalilova et al. (2019).

Στην Yoga Therapy Greece – Θεραπευτική Γιόγκα Ελλάδας συνδυάζουμε την παραδοσιακή γνώση της γιόγκα με τις τεκμηριωμένες πρακτικές μέσα από επιστημονικές έρευνες. Κάνοντας κριτική ανάλυση των πιο πρόσφατων και πιο έγκυρων επιστημονικών ερευνών, είμαστε στην ευχάριστη θέση να μοιραστούμε μια μικρή περίληψη αυτών ελπίζοντας ότι θα τα βρείτε ενδιαφέροντα για να τα διαβάσετε και να […]